Skip to main content

Posts

Kum 2026 Nilai leh Beihrual Thupui: Mizo Kristian Hlâte leh a Phuahtute

A ziaktu Rev. Lalfakzuala'n a thuhma a a sawi angin, kum 2026 Mizoram Presbyterian Kohhran Nilai leh Beihrual Thupui tur hi Nilai leh Beihrual Thupui-a hmuh tur la awm ngai lo a ni a, a phurawm hle. Kohhran huang chhungah literature lama rawngbawlna kan uar chho telh telh a, a ni bik/zan bik te nena hun hmangin naupang aṭanga puitling lam thlengin kan hlawkpui theih tur program kohhran lam pawhin a dap chhoh mek lai hian; thu leh hla hlutna hriatthiamna leh hman ṭangkai leh zualna kawngah ngaihtuahna ngun taka seng chunga a te ber ( naupang)  lam aṭanga hmalak a ṭulzia erawh a rawn lang fiah chho tial tial mai. Chutiang karah chuan SEC - in nilai leh beihrual thupui atan Mizo Kristian Hlâ leh a Phuahtute a rawn thlang hian kawng tam takah kan hlawkpui ngei a beiseiawm hle a ni. A bulṭanna atan January thla chhung zirlaiah Pathian mite nuna hla pawimawhna, Thuthlung Hluia Hla leh Rimawite, Thuthlung Thara Hlate, Hla leh Rimawi thiltihtheihna te a rawn dah hmasa a. Thuthlung Hlui leh...
Recent posts

Van Lal Nau Ang: A Christological Interpretation

-Pro Pastor Lalrinpuia Pachuau Pukzing Pastor Bial Krismas apianga Mizo Kristiante lunglen kai harhtu, Upa Lalhminghliana’n “Ngai Teh Van Lal Nau Ang Pian Ni” tia a phuah hmanga Isua Krista chungchanga Apostol-te thurin a puan chhuah dan mawi tak kan thlirho dawn a. Hetiang taka tawi, fiah bawk si, Isua Krista chungchang puan chhuahna hla kan nei hi a hlu takzet a ni. Isua Krista Chungchanga Inhnialna Hmanah, kum AD 325 khan Nicea khua (Tunah chuan Turkey rama Iznik khua)-ah Inkhawmpui Lian pawimawh tak koh a ni a, Kristian tam tak kal khawmin a then te chu a hunlaia Pathian thu thiam, hriatna thuk leh ril tak nei te an ni hlawm. Chu Inkhawmpuia an _ agenda _ pui ber chu Isua Krista chungchang a ni. Isua - Pathian famkim? Hetih hun lai hian Arius-a zirtirna kha a lar hle a. Ani chuan Isua chu Pathian thilsiam zinga ropui ber leh Pathian dawttu a ni a. Thilsiam anih avang erawh chuan awm hma a nei a, awm hma nei a nih avang chuan chatuan mi a ni ve lo. Chatuan mi a nih loh avang chuan P...

Kham leh Suar Sawihawnna

Kham leh Suar hi Lalrammawia Ngente lehkhabu 36 na leh a Novel parukna a ni a, Social reform Novelist ang a kum rei tak (A Novel hmasa ho zawng zawng aṭanga) kan lo hriat tawh kum hmasa lama a kutchhuak Utopia pahnih Angelten An Awmpui (Socio – Religious Utopia) leh Lawng Mi Khawhar (Ecotopia) -a  thawnthu inang lo tak, a tum ram erawh inhnerem thliam siin min hruaipen deuh hnuah amah tak tak (social reform) lamah bawk min han letpui leh a, a kutchhuak hmasa lama Mizo tlangval luck leh hmelṭha tak tur, ruihhlo leh mipat hmeichhiatna hman khawlohnain a tih buai, lo chawr chhuahna chhungkaw inrelbawl dan fuh tawh loh laklawh vanga damchhung nun hrehawm taka hmang liam ta te, pawn lama kan inhmuhsak chin piah lam ngawi renga inthlahrung leh mahni mihringpuite ngei pawh hmaizah deka nun chhiar ve ṭhin tute khawvelah; kan hmuh phak piah lam a lo tamzia kan hmuh ṭhin kha, tun ṭumah hian a thling baw hawka rawn phawrh a tum ṭan ta nge, a thawnthu kalhmangah danglam hmuh tur a awm ta nual ...

Lehkhabu chhiar...

Mihring hian kum 5-10 ah kumtin lehkhabu 10 chhiar ta se - 60. Kum 11 - 13 ah 15 chhiar ziah ta se 45. Kum 14-23 hi high school, college, university kal ṭan chhoh lai, hna la  thawh leh eng emaw zir bîng vak hma lehkhabu chhiar tam awlsam hun lai ber a ni hial mai thei, kumtin 120 chhiar ta se - 1200 kum 24 aṭanga 40 ah, helai tak hi hna zawn chhoh leh research ti tur tan chuan zir lam zir bing vak a ngaih hunlai a ni a, inchhiar char char si a, chhiar ṭeuh a har hunlai a nih avangin ti hniam hretin 65 velah titla ta ila - 1040. Kum 40-ah 2345, a pung mawh hle mai😃. Hei hi han chhut chhin sathliah mai a ni a, kan hun hman dan leh buaipui tur thil dang tam dan azirin a theih diak diak loh chang a awm fo thei dawn a, lehkhabu chhiar tam tawk a harzia erawh a lang thei tho awm e. Tun hnaiah Mizo lehkhabu hi kum khatah 200 bawr chhuak angin a khairual theih ang a. Literature bîk a ni emaw, a piah lamah pawh hnam dang lehkhabu ṭha lar zual leh Mizo lehkhabu 50/50 emaw, 60/40, 70/30 ang...

Kei leh Penglengpunga – LP Mawia Hlawndo (Mapuia)

Kei leh Penglengpunga hi a ziaktupa LP Mawia Hlawndo, Sabereka Khuangkaih chanchinbua Mapuia Hlawndo ti a kan hriat ṭhin lehkhabu pangana a ni a. Kum 2000 chho vela ṭhangthar writer ṭha berte zinga mi, a novel Riakmaw Cabin a chhuah aṭanga kum 10 zet a reh vang vang hnua lehkhabu ṭha zet a rawn khawr pum leh thei hi a lawmawm hle. A bu hming aṭang reng hian a tlangzarhtu Pu Stephen Auhmuna te ṭhianho titi lam a hawi ang a tih rin nghal theih a ni a, chutiang ṭhianho inkah fiamna leh thawnthu ngaihnawm tak tak chu eng emaw zat a tel rualin; chutiang lam hawi ngawt hmuh tuma chhiartute tan chuan rin ṭhelh duai theih tur a ni ve thung ang. He lehkhabu hi phek 247 a chhah a ni a, thuziak (Essay & thawnthu) – 20 a awm a, hla/poetry – 13 zet a bilh tel bawk. Heng thu leh hla chi hrang hrangah hian mihring nun hlimthla ngaihnawm, hlimawm, lunglenthlak leh thuziak ṭhenkhat erawh hnuk tiulh hial theite a rawn dah khawm a. A hlimawm leh ngaihnawm phena a ziaktu, MCS officer ( Kan tunlai dinh...

Kum tawp thu leh hla titi nawi te te 😊

1. Lehkhabu chhiar tam hi a hlu. Miin lehkhabu a chhiar tam ti a min hriatna kha a hlu lai ber erawh a ni lo. Khawi hmunah emaw, eng hunah emaw kan lehkhabu lo chhiar tawhin thil min hnutchhiah pawimawhna hi mitkhapkar lekin a lo thleng thut thut fo. Mipui hmaa zâm taka i din laklawh tawh si, a tlachawpa sawi mai tur i mamawh hunah te, thuthlukna harsa siam a ngaih hunah te, sawi chhuah vek rem lo hun harsa tak tak i tawn hunah te, mihring nun hi ho riaua i hriat chang te, i beidawn rum rum changte, thih daih mai i chak hunah te pawh. Hetiang hun hi Bible chang pahnih khat lek pawh kan rilruin a lo vawn a rawn lan chat hun a ni ṭhin. Fiction i lo chhiar fote khan a taka i tawn hmain heng thil paltlang tur hian a lo hrual ru daih tawh che. Kan thawnthu chhiarte, mi thuziak ṭha tak tak mihring nun tarlang ṭha tak tak kan chhiar, kan chhungril khawihtute hi hun harsa ber ber a mahni nunna la mai lo tura min vengtu anih chang a lo awm fo mai thei. Pathian rawn au ri dum dum kan hre ngai hl...

Lehkhabu Thlirna: Huiva - C. Vanlallawma

C. Vanlallawma lehkhabu thar Huiva hi thu leh hla zir chianna (literary criticism/critical writing) bu a ni a. He lehkhabuah hian Mizo hla phuahthiam mi hmasa, Mizo hnam ṭhanlenna leh hmasawnna kawnga mi pawimawh tak tak mi pasarihte thu leh hla zir chianna a chuang a. Heng mi pasarih chanchin leh an thu leh hla a zir chian Thanga, Zosapthara, Hrawva, DP Thanbuka, Lalzuithanga, Lalthankima leh Rokunga te hi Mizo thu leh hla huangah chauh pawh ni lo; Mizo hnam history-a mi pawimawh an nih avangin “Mizo ka ni” inti ve tawh phawt chuan, kan hriat ngei atana pawimawh a ni a. Hla phuahthiam an nihna mai piah lama kan belhchian a ṭul chhan chu he lehkhabu chhunga zir chianna thuziak hrang hrang te hian ngaihnawm takin min hrilh a. Chuvang chuan he lehkhabu hi Francis Bacon-a’n lehkhabu chi thuma a ṭhenna a, “Uluk taka ṭhial sawm hnua paiṭawih tur/lem hnua taksa peng hrang hrang tiṭhangtu atana hman ṭangkai tur” a tih zinga mi kha a ni. Mizo literary criticism/critical writing-ah hian mipui c...